Nie wiem, do kiedy można było na cmentarzu ewangelickim w Cieplicach w grobowcu cieplickich kupców Tschörtner usytuowanym przy murze północnym podziwiać barokowe epitafium zasłużonego wałbrzyskiego kupca Georga Friedricha Treutlera. Z pięknej inskrypcji, którą podaję poniżej w odpisie opublikowanym w Waldenburger Berglandkalender z 1934 r. i moim tłumaczeniu można dowiedzieć się sporo faktów o zmarłym.

INSKRYPCJA Dies ist das Grab eines Christen eines treuen Ehegattens und Vaters des weyl. Herrn Hr: George Friedr. Treutler Kauf.- und Handelsm. in Waldenb. 1714 der 14. Sept. war Anfang seines Lebens Schweidnitz der Ort, wo seine Seele gebildet und der Grund seiner Wohlfahrt geleget wurde. 1740 fand er das Glück menschlicher Tage in der Verbindg. mit der redlichsten Gattin, Frauen Fr. Rosina Eleonora geb. Leuckertin von Waldenburg derer Thränen bey dem Grabe ihres Freundes sagen, wielieb sie ihm 36 Jahre hindurch gehabt hat. 6 Kinder und 12 Enckelkinder waren die Freude und Ehre seines Lebens. 3 Herren Söhne Hr. Carl. Abrah. Hr. Joh. Gottfr. Hr. Geo. Fried. Kauf. u. Handelsl. in Waldenb. und 3 Frauen Töchter Fr. Anna Rosina verehl. Töpfferin Fr. Rosina Eleon. weyl. verehl. Prentzelin u. Fr. Beata Helena verehl. Schaffer in Hirschb. verehren stets die Asche des sorgfältigsten u. besten Vatera, dessen Einsichten in die Handlung, die er durch eine Reise nach Holl- und Engelland sehr erweitert hatte ihm werth und schätzbar machten. In Warmbrunn suchte er 1776 seine verlohrne Gesundh. u. fand am 30. Sept. e. a. sein Grab. Er glaubte an Jesum, lebte als ein Christ Tröstete seine Gattin, segnete seine Kinder, und starb, da er das 62. Jahr seines rühmlichen Lebens geendiget hatte. Nicht bloss auf diesen Stein, nein auch in unser Hertze Gräbt Treue, Lieb u. Pflicht, sein Angedencken ein Das Glück das er genießt macht bei der Trennung Schmertze Die Hoffnung uns zum Trost, dereinst bey ihm zu sein.

Zdjęcie nr 1

---

TŁUMACZENIE To jest grób chrześcijanina, wiernego małżonka i ojca, zmarłego pana p. George Friedr. Treutlera, kupca i handlowca w Wałbrzychu. 14. września 1714 r. był początkiem jego życia, Świdnica miejscem, gdzie jego dusza się kształciła i zostało założone podłoże jego dobrobytu. W 1740 r. znalazł szczęście ludzkich dni w związku z najwspanialszą małżonką, panią p. Rosiną Eleonorą z domu Leuckert z Wałbrzycha, której łzy przy grobie jej przyjaciela mówią jak go przez 36 lat kochała. 6 dzieci i 12 wnucząt było radością i czcią jego życia. 3 panów synów pan Carl Abrah[am], p. Joh[ann] Gottfr[ied], p. Geo[rge] Fried[rich] kupcy i handlarze w Wałbrzychu oraz 3 panie córki p. Anna Rosina zamężna Töpfer p. Rosina Eleon[ora] niegdyś zamężna Prentzel p. Beata Helena zamężna Schoffer w Jeleniej Górze czczą zawsze popiół najtroskliwszego i najlepszego ojca, którego znajomość handlu, którą poszerzył podróżując do Holandii i Anglii, przyniosła mu szacunek i wartość. W Cieplicach szukał w 1776 r. swego zagubionego zdrowia i znalazł 30. września tegoż roku swój grób. Wierzył w Jezusa, żył w Chrystusie, pocieszył małżonkę, pobłogosławił swe dzieci i zmarł, bowiem zakończył 62. rok swego zacnego życia. Nie tylko na tym kamieniu, lecz także w naszym sercu, Wierność, miłość i obowiązek wyryły jego ślad. Szczęście, którego on doznaje, boli w rozłące, Nadzieja, że kiedyś z nim będziemy, jest naszą pociechą.

Georg Friedrich Treutler osiedlił się w Wałbrzychu w 1746 r. Wtedy to kupił od kupca Reichelta kamienicę nr 3 przy Rynku. Korzenie rodziny w Wałbrzychu był jednak starsze. Dziadek Georga Friedricha, tkacz lnu Friedrich Treutler w 1688 r. kupił kamienicę nr 1 przy Rynku, a jego ojciec (ur. w 1684 r. Christoph Friedrich) założył Leinenhandlung Christoph Friedrich Treutler & Sohn (Dom Handlu Lnem Christopha Friedricha Treutlera i syna). Kamienica nr 1 wróciła w 1766 r. do tej rodziny, gdy najstarszy syn Georga Friedricha Treutlera, Carl Abraham, odkupił ją od kupca Fridricha.

Jego młodszy brat, Johann Gottfried kupił z kolei w 1772 r. kamienicę nr 2, którą wybudował od nowa, a kamienicę nr 3 odziedziczył najmłodszy z synów Georga Friedricha, jego imiennik. W ten sposób pod koniec XVIII wieku trzy sąsiadujące kamienice przy północnej pierzei wałbrzyskiego Rynku (nr 1, 2 i 3) należały do 3 braci Treutlerów.

Ich matka ufundowała w 1776 r. tzw. „Treutlerstift” przy pl. Kościelnym, czyli wałbrzyski szpital. Do innych obiektów związanych z tą rodziną należy majątek Treutlerów opisany przez hs w opisie obiektu http://wroclaw.hydral.com.pl/25007,obiekt.html i oczywiście Huta Karol, założona w 1820 r. przez Carla Georga Treutlera, wnuka uwiecznionego na epitafium w Kowarach Georga Friedricha, ale to już inna historia.

Zdjęcie nr 2

Zdjęcie nr 3

Zdjęcie nr 4

---

źródło: Waldenburger Berglandkalender 1934

opracowanie: Ropucha